انواع غده در واژن
وجود غدهها در ناحیه واژن امری طبیعی است، زیرا این ناحیه دارای ساختار پیچیدهای از بافتهای غدهای، مجاری ترشحی و فولیکولهای مو است که وظایف مختلفی از جمله مرطوبسازی، محافظت در برابر عفونت و تسهیل رابطه جنسی را بر عهده دارند. اما در برخی مواقع، این غدهها ممکن است دچار التهاب، انسداد یا عفونت شوند و به صورت برجستگی یا تودهای در ناحیه تناسلی ظاهر شوند. آشنایی با انواع غده در واژن، علل ایجاد، علائم و روشهای درمان آنها برای تشخیص و مراقبت صحیح اهمیت زیادی دارد.
علت ایجاد غده در واژن
غدههای ناحیه واژن ممکن است به دلایل مختلفی دچار تغییر و التهاب شوند. از جمله علل شایع میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
انسداد مجرای خروجی غدهها به دلیل عفونت یا آسیب پوستی
-
عفونتهای باکتریایی، قارچی یا ویروسی
-
تحریک ناشی از剃 موهای زائد یا پوشیدن لباسهای تنگ علت گوشت اضافه در واژن
-
تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی
-
کاهش ایمنی بدن یا ابتلا به بیماریهای مقاربتی
-
واکنشهای آلرژیک به مواد شوینده یا محصولات بهداشتی
انواع غدههای طبیعی در واژن
در واژن چند نوع غده طبیعی وجود دارد که هر یک وظیفه خاصی دارند. این غدهها عبارتاند از:
-
غده بارتولن (Bartholin): دو غده کوچک در دو طرف دهانه واژن قرار دارند که وظیفه آنها ترشح مایع روانکننده هنگام تحریک جنسی است.
-
غده اسکین (Skene): در نزدیکی مجرای ادرار قرار دارد و نقش آن در مرطوبسازی و محافظت از مجرای ادرار است.
-
غدد سباسه و عرقی: این غدهها در پوست ناحیه تناسلی وجود دارند و در تنظیم رطوبت و دمای پوست نقش دارند.
انواع غدههای غیرطبیعی یا متورم در واژن
گاهی یکی از غدههای طبیعی یا مجاری آنها دچار انسداد، التهاب یا عفونت میشود و باعث ایجاد توده یا برجستگی در ناحیه واژن میگردد. مهمترین انواع غدههای غیرطبیعی عبارتاند از:
-
کیست بارتولن: زمانی ایجاد میشود که مجرای خروجی غده بارتولن بسته شود و مایع درون آن جمع گردد. این توده معمولاً بدون درد است اما در صورت عفونت، دردناک، قرمز و متورم میشود. عکس واقعی کیست بارتولن
-
آبسه بارتولن: در نتیجه عفونت شدید کیست بارتولن ایجاد میشود. این حالت با درد، تورم و گاهی تب همراه است و نیاز به تخلیه یا درمان آنتیبیوتیکی دارد.
-
کیست اپیدرموئید (کیست چربی): تودهای نرم و زیرپوستی است که معمولاً در ناحیه لبهای واژن تشکیل میشود و بر اثر تجمع چربی یا انسداد غدد سباسه ایجاد میشود.
-
کیست گارتنر: از بقایای مجاری جنینی در دیواره واژن تشکیل میشود و معمولاً بدون درد است، اما در موارد بزرگ ممکن است احساس فشار یا ناراحتی ایجاد کند.
-
غدههای التهابی ناشی از فولیکولیت: التهاب فولیکولهای مو در اثر剃 یا عفونت باکتریایی باعث ایجاد برآمدگیهای کوچک، قرمز و گاهی چرکی میشود.
-
آبسه اسکین: عفونت غده اسکین میتواند باعث تشکیل توده دردناک در نزدیکی مجرای ادرار شود و با سوزش یا دشواری در ادرار کردن همراه باشد.

علائم غدههای واژنی
علائم غده در واژن بسته به نوع و شدت التهاب متفاوت است، اما شایعترین آنها عبارتند از:
-
برجستگی یا توده در یکی از لبهای واژن یا نزدیک دهانه واژن
-
درد در هنگام نشستن، راه رفتن یا رابطه جنسی
-
قرمزی، التهاب و گرمی در محل توده
-
خروج ترشحات غیرطبیعی یا چرکی
-
احساس فشار یا سنگینی در ناحیه تناسلی
-
گاهی تب و ضعف عمومی در صورت عفونت شدید
روشهای تشخیص
برای تشخیص دقیق نوع غده و علت آن، مراجعه به متخصص زنان ضروری است. پزشک ممکن است از روشهای زیر برای تشخیص استفاده کند:
-
معاینه فیزیکی: بررسی اندازه، محل و ویژگیهای توده
-
نمونهبرداری یا تخلیه محتویات: برای بررسی وجود عفونت یا سلولهای غیرطبیعی
-
سونوگرافی لگن یا واژن: برای مشاهده اندازه و عمق غده
-
آزمایش ترشحات یا کشت میکروبی: جهت شناسایی عامل عفونت توده سفت زیر پوست در ناحیه تناسلی نی نی سایت
-
در موارد خاص: در صورت شک به تودههای غیرعادی یا سرطان غدد واژن، نمونهبرداری بافتی انجام میشود.

روشهای درمان غدههای واژن
درمان غده واژن بستگی به نوع و علت آن دارد. برخی از روشهای درمانی عبارتند از:
-
درمان خانگی: در موارد خفیف میتوان از کمپرس گرم برای کاهش التهاب و تسریع تخلیه مایع استفاده کرد.
-
آنتیبیوتیکها و داروهای ضدعفونت: برای درمان عفونتهای باکتریایی و جلوگیری از گسترش التهاب.
-
تخلیه جراحی: در موارد کیست یا آبسه بارتولن، پزشک ممکن است با ایجاد برش کوچک محتویات غده را تخلیه کند.
-
ایجاد مجرای جدید (marsupialization): در موارد عود مکرر کیست بارتولن، جراح مجرای جدیدی برای خروج مایع ایجاد میکند تا از انسداد مجدد جلوگیری شود.
-
درمان با لیزر یا برداشتن کامل غده: برای غدههایی که مکرراً عفونی میشوند یا مشکوک به بدخیمی هستند.
درمان خانگی غدههای واژن
در کنار درمان پزشکی، برخی مراقبتهای خانگی میتواند به بهبود علائم کمک کند: برجستگی داخل واژن نی نی سایت
-
استفاده از کمپرس گرم چند بار در روز برای کاهش تورم
-
شستشوی ناحیه با آب گرم و صابون ملایم
-
خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی
-
پوشیدن لباس زیر نخی و گشاد
-
پرهیز از剃 موهای زائد در زمان التهاب کیست سباسه لبه واژن نی نی سایت
پیشگیری از بروز غده در واژن
برای پیشگیری از تشکیل غده یا التهاب غدد واژن رعایت چند نکته ضروری است:
-
حفظ بهداشت ناحیه تناسلی و خشک نگه داشتن آن
-
استفاده از لباس زیر تمیز و نخی
-
پرهیز از استفاده مکرر از اسپریها و صابونهای معطر
-
مراقبت در剃 موهای زائد و استفاده از تیغ تمیز
-
درمان سریع عفونتهای قارچی یا باکتریایی
-
مراجعه دورهای به متخصص زنان برای بررسی وضعیت واژن
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که توده یا غده واژن با علائم زیر همراه باشد، مراجعه سریع به پزشک ضروری است:
-
درد شدید یا تورم ناگهانی
-
خروج چرک یا خون از توده
-
تب و احساس خستگی
-
عود مکرر غده پس از درمان
-
تغییر شکل یا بزرگی تدریجی غده
جمعبندی
غدههای واژن بخشی از ساختار طبیعی بدن هستند، اما گاهی به دلایل مختلف دچار التهاب یا انسداد میشوند و به صورت توده یا برجستگی ظاهر میگردند. شایعترین نوع آنها کیست بارتولن و کیست چربی است که معمولاً خوشخیماند و با درمانهای ساده بهبود مییابند. رعایت بهداشت، اجتناب از تحریکهای پوستی و مراجعه به موقع به پزشک زنان نقش مهمی در پیشگیری و درمان بهموقع این مشکلات دارد. آگاهی از انواع غده در واژن و علائم آن به زنان کمک میکند تا سلامت ناحیه تناسلی خود را حفظ کنند و از بروز عوارض جدی جلوگیری نمایند.
انواع جوش واژن
جوش واژن یکی از مشکلات پوستی رایج در میان زنان است که میتواند باعث خارش، درد، سوزش یا نگرانی شود. این جوشها ممکن است به دلایل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، بهداشت نامناسب، تحریک پوست یا عفونتهای باکتریایی و قارچی به وجود بیایند. شناخت انواع جوش واژن، علائم و روشهای درمان آن برای حفظ سلامت ناحیه تناسلی بسیار مهم است.
ویژگیهای عمومی جوش واژن
جوشهای واژن معمولاً به صورت برجستگیهای کوچک، قرمز یا سفید دیده میشوند و در برخی موارد میتوانند چرکی یا دردناک باشند. گاهی این جوشها خودبهخود از بین میروند، اما در برخی شرایط نیاز به درمان پزشکی دارند. محل دقیق ایجاد جوش نیز اهمیت دارد، زیرا ممکن است روی لبههای خارجی واژن، در ناحیه بین پاها یا حتی در ناحیه داخلی دستگاه تناسلی ظاهر شوند.
انواع جوش واژن از نظر علت و ظاهر
۱. جوشهای ناشی از موهای زیرپوستی
یکی از رایجترین انواع جوش واژن، جوشهایی هستند که به علت رشد موهای زیرپوستی به وجود میآیند. این جوشها معمولاً پس از اپیلاسیون، اصلاح با تیغ یا استفاده از وکس ایجاد میشوند. مو به جای اینکه از پوست بیرون بیاید، در زیر سطح پوست گیر میکند و موجب التهاب، قرمزی و برجستگی میشود.
۲. جوشهای فولیکولیت (عفونت فولیکول مو)
وقتی باکتریها یا قارچها وارد فولیکولهای مو میشوند، باعث التهاب و عفونت میگردند که به آن فولیکولیت گفته میشود. این جوشها معمولاً قرمز، دردناک و گاهی پر از چرک هستند. عواملی مانند تعریق زیاد، پوشیدن لباسهای تنگ و شیو کردن مکرر باعث افزایش خطر فولیکولیت میشوند.
۳. جوشهای چربی (کیست سباسه)
این نوع جوشها در اثر انسداد غدد چربی پوست ایجاد میشوند و معمولاً بدون درد و سفت هستند. جوشهای چربی معمولاً در زیر پوست احساس میشوند و رنگ سفید یا زرد مایل به کرم دارند. در صورت عفونت، این جوشها ممکن است متورم و دردناک شوند.
۴. جوشهای هورمونی
تغییرات هورمونی، به ویژه در دوران قاعدگی، بارداری یا استرس زیاد، میتواند باعث افزایش ترشح چربی پوست و بسته شدن منافذ شود. این حالت باعث بروز جوشهای قرمز و ملتهب در اطراف ناحیه تناسلی میشود.
۵. جوشهای آلرژیک (در اثر حساسیت)
واکنشهای آلرژیک به صابونها، ژلهای بهداشتی، پودرهای شستوشو یا حتی کاندومهای لاتکس میتواند باعث تحریک پوست و ایجاد جوشهای ریز و خارشدار در ناحیه واژن شود. در این موارد، قطع استفاده از ماده حساسیتزا معمولاً باعث بهبود علائم میشود.
۶. جوشهای قارچی
عفونتهای قارچی مانند کاندیدیازیس میتوانند باعث ایجاد دانههای ریز، قرمز و خارشدار در ناحیه تناسلی شوند. این جوشها اغلب با ترشحات سفید و غلیظ واژن همراه هستند و در صورت عدم درمان، میتوانند گستردهتر شوند.
۷. جوشهای ناشی از بیماریهای مقاربتی (STD)
برخی بیماریهای مقاربتی مانند هرپس تناسلی، زگیل تناسلی یا سیفلیس میتوانند با جوش یا ضایعات پوستی در ناحیه واژن ظاهر شوند.
-
در هرپس تناسلی، جوشها معمولاً به صورت تاولهای کوچک پر از مایع هستند که پس از مدتی میترکند و زخم ایجاد میکنند.
-
در زگیل تناسلی، برجستگیهای گوشتی یا صاف در اطراف واژن دیده میشود.
-
در سیفلیس، زخمهای بدون درد اما باز در ناحیه تناسلی ظاهر میشود.
۸. جوشهای ناشی از تحریک فیزیکی
استفاده از لباسهای تنگ، تعریق زیاد، ورزش شدید یا نشستن طولانیمدت میتواند باعث اصطکاک پوست و ایجاد جوشهای تحریکشده در ناحیه تناسلی شود. این جوشها معمولاً قرمز و دردناک هستند اما عفونی نیستند.
تشخیص نوع جوش واژن
تشخیص دقیق نوع جوش واژن باید توسط پزشک متخصص زنان یا پوست انجام شود. در بسیاری از موارد، ظاهر جوش میتواند نشانه روشنی از علت آن باشد، اما برای اطمینان ممکن است نیاز به آزمایشهای تکمیلی مانند کشت ترشحات یا آزمایش خون باشد. تشخیص صحیح از درمان نادرست یا آسیب به پوست جلوگیری میکند.
روشهای درمان جوش واژن
درمان جوش واژن به نوع و علت آن بستگی دارد. برخی از روشهای درمانی شامل موارد زیر است:
-
کمپرس گرم: برای کاهش التهاب و کمک به خروج چرک مفید است
-
رعایت بهداشت روزانه: شستوشوی ناحیه با آب ولرم و صابون بدون عطر
-
پوشیدن لباسهای نخی و آزاد: برای تهویه بهتر پوست و کاهش تعریق
-
استفاده از کرمهای ضد التهاب یا ضد قارچ: در صورت تجویز پزشک
-
پرهیز از فشار دادن جوشها: زیرا میتواند باعث پخش عفونت و ایجاد زخم شود
-
درمان دارویی: در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است آنتیبیوتیک خوراکی یا داروهای موضعی تجویز کند
-
درمان بیماریهای زمینهای: اگر جوش ناشی از بیماری مقاربتی یا قارچی باشد، درمان اصلی باید روی آن متمرکز شود
راههای پیشگیری از بروز جوش واژن
-
استفاده از لباسهای نخی و قابل تنفس
-
تعویض لباس زیر روزانه
-
اجتناب از اصلاح مکرر یا خشن ناحیه تناسلی
-
استفاده از ژلهای بهداشتی بدون عطر
-
خشک نگه داشتن پوست پس از حمام یا ورزش
-
رعایت بهداشت در روابط جنسی
زمان مراجعه به پزشک
اگر جوشهای واژن به مدت بیش از چند روز باقی بمانند، دردناک باشند، ترشح غیرعادی داشته باشند یا همراه با تب و سوزش ادرار باشند، باید حتماً به پزشک مراجعه شود. همچنین در صورت مشاهده تاولهای پر از مایع یا زخمهای باز، احتمال بیماریهای مقاربتی وجود دارد که نیاز به بررسی فوری دارند.
جمعبندی
جوش واژن در بیشتر موارد بیخطر است، اما گاهی میتواند نشانهای از عفونت یا بیماری مقاربتی باشد. آگاهی از انواع جوش واژن، رعایت بهداشت شخصی، استفاده از لباس مناسب و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده علائم غیرعادی، بهترین راه برای پیشگیری و درمان مؤثر این مشکل است. مراقبت مداوم از پوست ناحیه تناسلی نقش مهمی در حفظ سلامت و آرامش فرد دارد.
علت جوش واژن
جوش واژن یکی از مشکلات شایع در میان زنان است که میتواند به دلایل مختلفی از جمله عفونتهای پوستی، تحریک ناشی از اصلاح، تعریق زیاد یا حتی بیماریهای مقاربتی ایجاد شود. جوشهای ناحیه تناسلی معمولاً به شکل برجستگیهای کوچک قرمز یا سفید رنگ ظاهر میشوند و ممکن است با درد، خارش یا سوزش همراه باشند. شناخت دقیق علت بروز این جوشها اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان آن بسته به منبع ایجادکننده متفاوت است.
ظاهر و علائم جوش واژن
جوشهای واژن ممکن است در قسمتهای مختلف ناحیه تناسلی ظاهر شوند؛ از جمله روی لابیا، اطراف دهانه واژن، کشاله ران یا حتی نواحی نزدیک به مقعد. علائم آن میتواند شامل موارد زیر باشد:
-
برجستگیهای کوچک یا بزرگ قرمز رنگ
-
وجود جوشهای پر از چرک یا مایع
-
احساس خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی
-
درد هنگام لمس یا در زمان پوشیدن لباس تنگ
-
گاهی همراه با ترشح بدبو در صورت وجود عفونت
تشخیص درست نوع جوش بسیار مهم است، زیرا برخی از ضایعات ممکن است در واقع زگیل یا تبخال تناسلی باشند که نیاز به درمان متفاوتی دارند.
علت جوش واژن
دلایل متعددی میتوانند باعث بروز جوش در ناحیه واژن شوند. برخی از این علل شایعتر هستند و برخی نیاز به بررسی تخصصی دارند.
1. فولیکولیت (التهاب فولیکول مو)
یکی از شایعترین علل جوش واژن، فولیکولیت است که بهدلیل التهاب فولیکولهای مو ایجاد میشود. این وضعیت معمولاً بعد از اصلاح با تیغ یا اپیلاسیون رخ میدهد. تماس تیغ آلوده با پوست یا تراشیدن در جهت خلاف رویش مو میتواند باعث تحریک و عفونت شود.
2. موهای زیرپوستی
پس از اصلاح، موها ممکن است بهجای رشد در بیرون از پوست، به داخل آن رشد کنند. این موضوع باعث تشکیل برجستگیهای کوچک و دردناک میشود که ظاهری شبیه جوش دارند. استفاده از لباسهای تنگ و عرق زیاد نیز میتواند این وضعیت را تشدید کند.
3. عفونتهای قارچی
عفونت قارچی یکی از دلایل شایع التهاب و جوش در اطراف واژن است. قارچ کاندیدا آلبیکانس معمولاً عامل اصلی است. علائم آن شامل خارش شدید، قرمزی، ترشحات سفید و گاهی برجستگیهای کوچک است.
4. تحریک پوستی
پوست ناحیه تناسلی بسیار حساس است و ممکن است نسبت به شویندهها، صابونها، دستمالهای مرطوب معطر یا مواد شوینده لباس واکنش نشان دهد. تماس مداوم با مواد شیمیایی یا پوشیدن لباسهای مصنوعی میتواند باعث ایجاد جوشهای التهابی شود.
5. غدد مسدود شده
در اطراف دهانه واژن غددی به نام غدد بارتولن وجود دارد که وظیفه ترشح مایع روانکننده را دارند. گاهی این غدد مسدود میشوند و کیست یا جوش مانند برجستگیهای دردناک ایجاد میکنند.
6. تعریق زیاد و بهداشت نامناسب
عرق زیاد، رطوبت مداوم و عدم تهویه کافی ناحیه تناسلی محیطی مناسب برای رشد باکتریها و قارچها ایجاد میکند. در چنین شرایطی احتمال بروز جوش افزایش مییابد.
7. بیماریهای مقاربتی
برخی از بیماریهای منتقلشونده جنسی مانند زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی ممکن است در مراحل اولیه شبیه جوش باشند. زگیلها معمولاً گوشتی و بدون درد هستند، اما تبخال به صورت تاولهای دردناک و پر از مایع ظاهر میشود.
8. استرس و تغییرات هورمونی
استرس زیاد یا تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی میتواند باعث تحریک غدد چربی و ایجاد جوش در ناحیه واژن شود.
روشهای تشخیص جوش واژن
برای تشخیص علت اصلی، مراجعه به پزشک متخصص زنان یا پوست ضروری است. پزشک معمولاً:
-
ناحیه را از نظر ظاهری معاینه میکند
-
در صورت نیاز از جوش نمونهبرداری برای بررسی میکروسکوپی یا کشت میگیرد
-
سابقه بهداشتی، جنسی و دارویی بیمار را بررسی میکند
-
گاهی در موارد مشکوک به بیماری مقاربتی، آزمایش خون یا تست HPV تجویز میکند
درمان جوش واژن
درمان جوش واژن بر اساس علت ایجاد آن متفاوت است. درمان خودسرانه یا فشار دادن جوشها میتواند باعث عفونت و اسکار پوستی شود. روشهای درمانی شامل موارد زیر است: انواع جوش واژن
درمان خانگی
-
شستوشوی ناحیه تناسلی با آب ولرم و شوینده ملایم
-
خشک نگه داشتن پوست و تعویض مرتب لباس زیر
-
استفاده از کمپرس گرم برای کاهش التهاب
-
پرهیز از پوشیدن لباسهای تنگ و پلاستیکی
-
اجتناب از تراشیدن موها در دوره التهاب
درمان دارویی
-
پماد آنتیبیوتیکی مانند موپیروسین برای عفونتهای باکتریایی
-
پماد ضد قارچ مانند کلوتریمازول یا میکونازول در صورت عفونت قارچی
-
داروهای ضد ویروس مانند آسیکلوویر برای تبخال تناسلی
-
در صورت کیست بارتولن، ممکن است نیاز به تخلیه جراحی باشد
درمان تخصصی
در مواردی که جوشها مزمن یا عودکننده هستند، پزشک ممکن است روشهای درمانی زیر را پیشنهاد دهد:
-
تخلیه جوش یا کیست توسط پزشک
-
استفاده از آنتیبیوتیکهای خوراکی در عفونتهای گسترده
-
درمانهای ضد قارچ سیستمیک در موارد مزمن زائده در ورودی واژن
پیشگیری از جوش واژن
برای جلوگیری از بروز مجدد جوش در ناحیه تناسلی، رعایت نکات زیر مؤثر است:
-
رعایت بهداشت روزانه و شستوشو با شویندههای مخصوص بانوان
-
خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی بعد از شستوشو
-
پرهیز از استفاده از تیغ آلوده یا تیز کردن مو در جهت خلاف رشد
-
استفاده از لباس زیر نخی و تعویض روزانه آن
-
اجتناب از مصرف صابونهای معطر و دستمالهای خوشبو
-
حفظ تعادل هورمونی و کاهش استرس از طریق تغذیه و ورزش منظم
زمان مراجعه به پزشک
در موارد زیر باید سریعاً به پزشک مراجعه شود:
-
وجود درد یا سوزش شدید
-
ترشح چرکی یا بوی نامطبوع
-
بزرگ شدن سریع برجستگیها علائم سرطان واژن
-
تب یا احساس ضعف عمومی
-
تکرار مکرر جوشها در ناحیه تناسلی
جمعبندی
جوش واژن معمولاً به دلیل تحریک پوستی، اصلاح نادرست، عفونتهای قارچی یا باکتریایی و گاهی بیماریهای مقاربتی ایجاد میشود. در بیشتر موارد خطرناک نیست، اما تشخیص علت اصلی اهمیت دارد تا درمان مناسب انجام شود. رعایت بهداشت فردی، استفاده از لباسهای مناسب، پرهیز از مواد تحریککننده و مراجعه به پزشک در موارد غیرعادی میتواند بهطور مؤثری از بروز و عود جوشهای واژن جلوگیری کند.











دیدگاه کاربران
مطلب بسیار مفید و آموزنده بود، ممنون!
امیدوارم پستهای بیشتری در این زمینه ببینیم.
ارسال دیدگاه