شروع پسوریازیس چگونه است؟
پسوریازیس یکی از بیماریهای مزمن پوستی است که با التهاب، قرمزی، خارش و پوستهریزی مشخص میشود. این بیماری ماهیتی خودایمنی دارد، یعنی سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلولهای سالم پوست حمله میکند و باعث رشد بیش از حد آنها میشود. آغاز پسوریازیس معمولاً تدریجی است، اما در برخی موارد ممکن است بهصورت ناگهانی و با علائم شدید ظاهر شود. آگاهی از نشانههای اولیه و عوامل شروعکننده بیماری اهمیت زیادی دارد، زیرا تشخیص زودهنگام و درمان بهموقع میتواند از گسترش و مزمن شدن آن جلوگیری کند.
ماهیت و سازوکار ایجاد پسوریازیس
پسوریازیس نتیجه فعالیت غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن است. در افراد سالم، سلولهای پوست هر ۲۸ تا ۳۰ روز یکبار تجدید میشوند، اما در بیماران مبتلا به پسوریازیس، این فرآیند به ۳ تا ۵ روز کاهش مییابد. در نتیجه، سلولهای جدید قبل از اینکه سلولهای قدیمی بریزند روی هم انباشته میشوند و پلاکهای ضخیم، نقرهای و پوستهدار ایجاد میکنند. قاتل پسوریازیس
این بیماری معمولاً در پوست سر، آرنج، زانو، پشت بدن، کف دست و پا دیده میشود، اما در برخی موارد میتواند تمام بدن را درگیر کند. پسوریازیس بیماری مسری نیست، اما میتواند دورههای تشدید و بهبود مکرر داشته باشد. عکس انواع پسوریازیس
شروع پسوریازیس در بدن چگونه اتفاق میافتد
آغاز پسوریازیس معمولاً با تغییرات کوچک و موضعی روی پوست شروع میشود. اولین نشانهها ممکن است به شکل لکههای قرمز یا نواحی خشک و خارشدار ظاهر شوند. در ابتدا ممکن است بیمار تصور کند که این علائم به دلیل خشکی پوست یا آلرژی است، اما با گذشت زمان، لکهها بزرگتر میشوند و پوستههای نقرهای یا سفید روی آنها تشکیل میشود.
در بسیاری از افراد، پسوریازیس ابتدا در یک ناحیه کوچک مانند آرنج یا پوست سر شروع میشود و به مرور زمان گسترش مییابد. در برخی موارد نیز، پس از یک دوره استرس، عفونت یا مصرف دارو، بیماری به شکل ناگهانی آغاز میشود.
علائم اولیه پسوریازیس
نشانههای اولیه پسوریازیس ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما علائم شایع آغاز بیماری شامل موارد زیر است:
-
لکههای قرمز کوچک با پوستههای نازک و خشک
-
خارش یا سوزش در نواحی خاص
-
پوستهریزی غیرطبیعی پوست سر عکس بیماری پسوریازیس صورت
-
ترکهای کوچک یا زخمهای سطحی بهترین پماد برای درمان پسوریازیس
-
خشکی و التهاب اطراف مفاصل
-
گاهی درد یا سفتی در انگشتان دست و پا
اگر این علائم بهموقع شناسایی و درمان نشوند، پلاکها ضخیمتر شده و بیماری مزمنتر میشود.
عوامل محرک شروع پسوریازیس
هرچند علت اصلی پسوریازیس به سیستم ایمنی مربوط است، اما عوامل مختلفی میتوانند موجب آغاز یا تشدید علائم آن شوند. شناخت این عوامل میتواند در پیشگیری از شروع بیماری یا کاهش دفعات عود مؤثر باشد.
مهمترین عوامل محرک شامل موارد زیر هستند:
-
استرس و فشار روانی: یکی از مهمترین عوامل آغازکننده پسوریازیس است. استرس باعث تغییر در عملکرد سیستم ایمنی و افزایش التهاب در بدن میشود.
-
عفونتها: بهویژه عفونتهای گلو و دستگاه تنفسی ناشی از استرپتوکوکها میتوانند باعث بروز نوع خاصی از پسوریازیس به نام پسوریازیس قطرهای شوند.
-
آسیب به پوست: بریدگی، سوختگی، خراش یا حتی زخم سطحی میتواند باعث بروز پسوریازیس در محل آسیب شود (پدیدهای به نام کوبنر).
-
تغییرات هورمونی: در دوران بلوغ، بارداری یا یائسگی، تغییرات هورمونی میتوانند باعث شروع یا تشدید بیماری شوند.
-
داروها: برخی داروها مانند بتابلاکرها، لیتیوم، داروهای ضد مالاریا و کورتونها ممکن است در بروز یا عود بیماری نقش داشته باشند.
-
شرایط آبوهوایی: هوای خشک و سرد اغلب موجب تشدید خشکی و التهاب پوست میشود.
-
سیگار و الکل: مصرف دخانیات و نوشیدنیهای الکلی از عوامل قوی تشدیدکننده و محرک آغاز پسوریازیس هستند.

شروع پسوریازیس در سنین مختلف
پسوریازیس میتواند در هر سنی ظاهر شود، اما معمولاً دو دوره سنی برای شروع بیماری بیشتر مشاهده میشود: پسوریازیس سرطان است
-
دوره اول: بین ۱۵ تا ۳۵ سالگی که بیشتر موارد در این بازه سنی دیده میشوند.
-
دوره دوم: در سنین بالاتر، معمولاً بعد از ۵۰ سالگی که اغلب با سایر بیماریهای خودایمنی همراه است.
در کودکان، پسوریازیس ممکن است پس از یک عفونت گلو ظاهر شود و بهصورت لکههای کوچک در سرتاسر بدن دیده شود. در بزرگسالان، معمولاً آغاز بیماری به شکل تدریجی و در نواحی خاصی از بدن است.
تفاوت شروع پسوریازیس با سایر بیماریهای پوستی
در مراحل اولیه، ممکن است پسوریازیس با بیماریهایی مانند اگزما یا درماتیت اشتباه گرفته شود، زیرا هر سه باعث قرمزی و خارش پوست میشوند. با این حال، تفاوت اصلی در ظاهر پلاکها و نحوه پوستهریزی است. در پسوریازیس، پلاکها معمولاً مرز مشخص دارند و پوستههای آن نقرهای و براق است، در حالی که در اگزما پوست مرطوبتر و همراه با ترشح است.
به همین دلیل تشخیص دقیق پسوریازیس توسط پزشک متخصص پوست اهمیت زیادی دارد تا درمان مناسب انتخاب شود.
نقش ژنتیک در آغاز پسوریازیس
ژنتیک یکی از مهمترین عوامل مستعدکننده پسوریازیس است. اگر یکی از والدین مبتلا باشد، احتمال ابتلای فرزند به پسوریازیس حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد است. در صورتی که هر دو والد مبتلا باشند، این احتمال تا ۵۰ درصد افزایش پیدا میکند. ژنهای مرتبط با پسوریازیس در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی نقش دارند و باعث میشوند بدن نسبت به عوامل محیطی واکنش بیش از حد نشان دهد.
بنابراین، در افرادی که سابقه خانوادگی بیماری دارند، کوچکترین تحریک پوستی یا استرس میتواند منجر به آغاز بیماری شود.
شروع پسوریازیس در پوست سر
یکی از شایعترین محلهای آغاز پسوریازیس، پوست سر است. در این حالت، بیمار ابتدا متوجه پوستهریزی مشابه شوره سر میشود. با گذشت زمان، پلاکهای ضخیمتر با خارش و سوزش ظاهر میشوند. اگر درمان بهموقع انجام نشود، ممکن است این پلاکها به نواحی اطراف مانند پیشانی، پشت گوش یا گردن گسترش یابند.
تشخیص زودهنگام پسوریازیس پوست سر بسیار مهم است، زیرا در مراحل اولیه میتوان با شامپوهای دارویی و کرمهای موضعی، بیماری را بهخوبی کنترل کرد.
شروع پسوریازیس در ناخنها و مفاصل
در برخی بیماران، پسوریازیس ابتدا در ناخنها آغاز میشود. این حالت با فرورفتگیهای کوچک روی سطح ناخن، تغییر رنگ یا جدا شدن ناخن از بستر همراه است. در بعضی موارد، بیماری میتواند در مفاصل کوچک دست و پا ظاهر شود که به آن آرتریت پسوریازیس گفته میشود.
درد، تورم و سفتی مفاصل از علائم اولیه این نوع از پسوریازیس هستند و در صورت عدم درمان میتوانند به آسیب دائمی مفصل منجر شوند.
پیشگیری از بروز و پیشرفت پسوریازیس
اگرچه نمیتوان از بروز پسوریازیس به طور کامل جلوگیری کرد، اما میتوان با رعایت برخی نکات احتمال شروع یا تشدید آن را کاهش داد. مهمترین اقدامات پیشگیرانه عبارتاند از:
-
حفظ آرامش و کنترل استرسهای روزمره
-
مراقبت از پوست و جلوگیری از خشکی با استفاده از کرمهای مرطوبکننده
-
پرهیز از مصرف سیگار و الکل
-
تغذیه سالم شامل میوه، سبزیجات، ماهی و غلات کامل
-
خودداری از خارش یا تحریک پوست
-
مراجعه منظم به پزشک در صورت سابقه خانوادگی بیماری
نتیجهگیری
شروع پسوریازیس معمولاً با لکههای قرمز، خشکی و پوستهریزی خفیف آغاز میشود و به مرور میتواند به شکل پلاکهای ضخیم و مزمن درآید. عوامل متعددی از جمله استرس، ژنتیک، عفونتها و آسیبهای پوستی میتوانند در آغاز بیماری نقش داشته باشند.
شناخت علائم اولیه و مراجعه سریع به پزشک متخصص پوست اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان در مراحل اولیه سادهتر و مؤثرتر است. با رعایت نکات مراقبتی و کنترل عوامل محرک، میتوان از گسترش بیماری جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را تا حد زیادی بهبود بخشید.
انواع پسوریازیس
پسوریازیس یکی از شایعترین و پیچیدهترین بیماریهای پوستی است که در اثر فعالیت غیرطبیعی سیستم ایمنی ایجاد میشود و باعث تکثیر سریع سلولهای پوست میگردد. نتیجه این فرآیند، تشکیل ضایعات ضخیم، قرمز و پوستهدار بر روی پوست است. این بیماری میتواند در هر سنی بروز کند و شکلهای گوناگونی داشته باشد که از خفیف تا شدید متغیر است. شناخت انواع پسوریازیس نقش مهمی در تشخیص دقیق، انتخاب روش درمانی مناسب و پیشگیری از عود بیماری دارد. در ادامه به بررسی کامل و جامع انواع پسوریازیس و ویژگیهای هرکدام پرداخته میشود.
پسوریازیس پلاکی (Plaque Psoriasis)
شایعترین نوع پسوریازیس، نوع پلاکی است که حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از مبتلایان را شامل میشود. در این نوع، پوست دچار ضایعات قرمز و برجستهای میشود که روی آنها پوستههای نقرهای رنگ دیده میشود. این پلاکها معمولاً روی آرنج، زانو، پوست سر، کمر و پشت ظاهر میشوند، اما ممکن است در هر نقطهای از بدن گسترش یابند. خارش، ترک خوردگی و گاهی خونریزی از ضایعات از علائم رایج آن است.
علت اصلی پسوریازیس پلاکی مربوط به سرعت بیشازحد چرخه رشد سلولهای پوست است. در شرایط طبیعی، پوست هر ۲۸ تا ۳۰ روز یکبار بازسازی میشود، اما در مبتلایان به این بیماری، این روند تنها طی چند روز رخ میدهد. درمان شامل استفاده از کرمهای استروئیدی، داروهای موضعی حاوی ویتامین D، فتوتراپی و در موارد شدید داروهای سیستمیک است.
پسوریازیس قطرهای (Guttate Psoriasis)
این نوع از پسوریازیس اغلب در کودکان و نوجوانان دیده میشود و معمولاً پس از یک عفونت گلو ناشی از استرپتوکوک ظاهر میگردد. در این حالت، لکههای کوچک و قرمز رنگی روی بدن به وجود میآید که به شکل قطره هستند. این ضایعات بیشتر در ناحیه تنه، بازوها و پاها مشاهده میشوند.
پسوریازیس قطرهای معمولاً ناگهانی بروز میکند و ممکن است پس از درمان عفونت یا گذشت زمان بهبود یابد، اما در برخی موارد به نوع مزمن یعنی پسوریازیس پلاکی تبدیل میشود. درمان آن معمولاً با آنتیبیوتیک برای رفع عفونت اولیه و داروهای ضدالتهاب برای کاهش التهاب پوست انجام میگیرد.
پسوریازیس معکوس (Inverse Psoriasis)
در این نوع، برخلاف سایر انواع پسوریازیس که در نواحی خشک بدن بروز میکنند، ضایعات در چینهای پوستی مانند زیر بغل، کشاله ران، زیر پستانها و اطراف ناحیه تناسلی ظاهر میشوند. این مناطق به دلیل رطوبت و اصطکاک، مستعد تحریک بیشتر و خارش هستند. ضایعات معمولاً صاف، براق و بدون پوستههای ضخیماند، اما بسیار حساس و دردناک میشوند.
درمان پسوریازیس معکوس دشوارتر است، زیرا بسیاری از داروهای موضعی ممکن است باعث تحریک پوست در این نواحی شوند. استفاده از کرمهای ملایم، داروهای ضد قارچ در صورت وجود عفونت ثانویه، و کرمهای حاوی استروئید ضعیف از روشهای درمانی متداول است.
پسوریازیس پوست سر (Scalp Psoriasis)
این نوع پسوریازیس در ناحیه پوست سر ایجاد میشود و ممکن است تنها به صورت پوستهریزی خفیف یا در موارد شدید به شکل پلاکهای ضخیم و دردناک باشد. این ضایعات گاهی از خط رویش مو فراتر میروند و به پیشانی، پشت گوش یا گردن گسترش مییابند.
پسوریازیس پوست سر اغلب با شوره سر اشتباه گرفته میشود، اما بر خلاف شوره، پوستههای آن ضخیمتر و التهابدارتر هستند. درمان شامل شامپوهای دارویی حاوی تار، سالیسیلیک اسید، یا کلوبتازول است. در موارد مقاوم، فتوتراپی یا داروهای بیولوژیک ممکن است تجویز شود.
پسوریازیس ناخن (Nail Psoriasis)
در برخی بیماران، پسوریازیس فقط ناخنها را درگیر میکند. این نوع میتواند باعث تغییر رنگ ناخن، ایجاد گودیهای کوچک روی سطح آن، ضخیم شدن یا جدا شدن ناخن از بسترش شود. ناخنها ممکن است شکننده شوند یا عفونتهای قارچی ثانویه بگیرند.
درمان پسوریازیس ناخن دشوار است، زیرا نفوذ دارو به بافت ناخن محدود است. از ترکیبات موضعی حاوی کورتون، تزریق دارو به زیر ناخن یا داروهای سیستمیک استفاده میشود. در موارد شدید، داروهای بیولوژیک میتوانند مؤثر باشند.
پسوریازیس چرکی (Pustular Psoriasis)
پسوریازیس چرکی یکی از انواع نادر اما شدید این بیماری است که با ایجاد تاولهای پر از چرک استریل همراه است. این تاولها معمولاً به رنگ سفید یا زرد بوده و در اطراف آن پوست قرمز و ملتهب دیده میشود. نوع موضعی آن بیشتر در کف دست و پا ظاهر میشود، در حالیکه نوع عمومی آن تمام بدن را درگیر میکند و میتواند خطرناک باشد.
علائم عمومی این نوع شامل تب، خستگی، کمآبی بدن و درد شدید پوست است. درمان نیازمند مراقبت فوری پزشکی است و معمولاً از داروهای سیستمیک و بستری شدن در بیمارستان استفاده میشود.
پسوریازیس اریترودرمی (Erythrodermic Psoriasis)
این نوع نادرترین اما خطرناکترین شکل پسوریازیس است. در پسوریازیس اریترودرمی، التهاب گستردهای در سطح وسیعی از پوست بدن ایجاد میشود و باعث قرمزی، پوستهریزی شدید و احساس سوزش یا خارش شدید میگردد. پوست ممکن است دمای بدن را نتواند تنظیم کند، که منجر به تب و بیحالی میشود.
این وضعیت میتواند تهدیدکننده زندگی باشد و معمولاً نیاز به بستری شدن فوری دارد. علل محرک آن شامل قطع ناگهانی درمان دارویی، عفونتها، استرس شدید یا مصرف داروهای خاص است. درمان شامل داروهای سیستمیک قوی، مرطوبکنندهها و کنترل دقیق تعادل آب و الکترولیت بدن است.
پسوریازیس کف دست و پا (Palmoplantar Psoriasis)
در این نوع از پسوریازیس، ضایعات معمولاً در کف دستها و کف پاها دیده میشوند و با پوستههای ضخیم و ترکهای دردناک همراه هستند. در موارد شدید، انجام فعالیتهای روزمره مانند راه رفتن یا کار با دست دشوار میشود. این نوع اغلب با پسوریازیس چرکی کف دست و پا اشتباه گرفته میشود.
درمان شامل کرمهای نرمکننده قوی، داروهای موضعی حاوی استروئید، نور درمانی و در موارد شدید داروهای خوراکی یا تزریقی است. اجتناب از تماس مستقیم با مواد تحریککننده مانند شویندهها نیز ضروری است.
پسوریازیس ناحیه تناسلی
این نوع معمولاً در نواحی حساس مانند اطراف اندام تناسلی، کشاله ران و باسن ظاهر میشود. پوست این نواحی نازکتر است، بنابراین درمان باید با دقت بیشتری انجام شود. علائم شامل قرمزی، خارش و تحریک پوست است. استفاده از کرمهای ملایم و بدون عطر، پمادهای استروئیدی با دوز پایین و مراقبت روزانه از بهداشت فردی توصیه میشود.
پسوریازیس آرتروپاتیک (Psoriatic Arthritis)
در برخی افراد مبتلا به پسوریازیس، بیماری به مفاصل نیز سرایت میکند و نوعی التهاب مفصلی به نام آرتریت پسوریازیس به وجود میآید. این وضعیت میتواند باعث درد، تورم و سفتی مفاصل شود. مفاصل انگشتان دست و پا معمولاً درگیر میشوند و در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به تغییر شکل دائمی شود.
درمان شامل داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، داروهای ضد روماتیسمی مانند متوترکسات و داروهای بیولوژیک است. تشخیص زودهنگام در جلوگیری از آسیب دائمی مفاصل اهمیت زیادی دارد.
انواع نادر پسوریازیس
علاوه بر انواع رایج، برخی اشکال نادرتر نیز وجود دارند که شامل:
-
پسوریازیس خطی: ضایعات به شکل خطوط در امتداد پوست ظاهر میشوند.
-
پسوریازیس فولیکولی: در فولیکولهای مو ایجاد میشود و شبیه جوشهای کوچک است.
-
پسوریازیس ناحیه گوش: پوست داخل یا اطراف گوش را درگیر میکند و ممکن است باعث خارش یا پوستهریزی شود.
تفاوت انواع پسوریازیس در شدت و محل درگیری
اگرچه تمام انواع پسوریازیس منشأ مشابهی دارند، تفاوت اصلی آنها در شدت التهاب، محل درگیری و پاسخ به درمان است. برخی تنها نواحی کوچک را درگیر میکنند، در حالی که برخی دیگر کل بدن را تحت تأثیر قرار میدهند. به همین دلیل، تشخیص دقیق نوع بیماری توسط متخصص پوست ضروری است.
عوامل تشدیدکننده انواع پسوریازیس
عوامل مختلفی میتوانند باعث تشدید پسوریازیس شوند، از جمله: پسوریازیس خفیف
-
استرس روانی
-
سرما و خشکی هوا
-
مصرف سیگار و الکل
-
عفونتهای ویروسی یا باکتریایی
-
مصرف برخی داروها مانند بتابلوکرها و لیتیوم
-
تغییرات هورمونی پسوریازیس ناخن چیست
مدیریت این عوامل میتواند در کنترل طولانیمدت بیماری بسیار مؤثر باشد.
جمعبندی
پسوریازیس بیماریای با چهرههای گوناگون است که میتواند پوست، ناخن و حتی مفاصل را درگیر کند. شناخت دقیق انواع پسوریازیس به بیماران کمک میکند تا علائم خود را بهتر درک کرده و درمان مناسبتری انتخاب کنند. هرچند درمان قطعی برای پسوریازیس وجود ندارد، اما با استفاده از داروهای مدرن، روشهای نوردرمانی و تغییر سبک زندگی، میتوان این بیماری را تا حد زیادی کنترل کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. مراقبت مداوم، پرهیز از محرکها و پیگیری منظم با پزشک متخصص، کلید موفقیت در مدیریت انواع پسوریازیس است.
قاتل پسوریازیس
پسوریازیس یکی از بیماریهای مزمن و التهابی پوست است که میتواند کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری معمولاً با علائمی مانند خارش، قرمزی، پوستهپوسته شدن و التهاب پوست همراه است و در برخی موارد میتواند مفاصل را نیز درگیر کند. بسیاری از افراد مبتلا به پسوریازیس به دنبال راهکارهایی هستند که بتواند این بیماری را به طور مؤثر کنترل کرده و حتی آن را "کُشت". اصطلاح "قاتل پسوریازیس" در واقع به روشها، داروها و تغییرات سبک زندگی اطلاق میشود که قادرند علائم بیماری را کاهش دهند و از تشدید آن جلوگیری کنند. در این مقاله به طور کامل و علمی به بررسی این روشها، داروهای مؤثر، رژیم غذایی و مراقبتهای لازم برای مدیریت پسوریازیس پرداخته میشود.
پسوریازیس چیست و چرا به آن توجه ویژهای باید داشت؟
پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه سلولهای پوست را هدف قرار میدهد. این واکنش باعث تسریع تولید سلولهای پوستی و تجمع آنها روی سطح پوست میشود که منجر به ایجاد پلاکهای قرمز و پوستهپوسته میگردد. این بیماری علاوه بر جنبههای فیزیکی، تأثیرات روانی قابل توجهی دارد و میتواند منجر به کاهش اعتماد به نفس، اضطراب و افسردگی شود. کنترل پسوریازیس نیازمند ترکیبی از درمانهای دارویی، تغییرات سبک زندگی و مراقبت پوستی است.
علائم شایع پسوریازیس
پسوریازیس میتواند در نواحی مختلف بدن ظاهر شود و شدت آن در افراد متفاوت است. علائم شایع عبارتند از:
-
پلاکهای قرمز با پوستههای نقرهای رنگ روی پوست
-
خارش و سوزش پوست
-
خشکی و ترکخوردگی پوست
-
درد و التهاب در مفاصل در صورت بروز پسوریازیس مفصلی
-
تغییر شکل و شکنندگی ناخنها
-
احساس خستگی مزمن و کاهش کیفیت زندگی
تشخیص به موقع و مدیریت درست بیماری از اهمیت ویژهای برخوردار است تا از پیشرفت و عوارض طولانیمدت جلوگیری شود.
علت بروز پسوریازیس
علت دقیق پسوریازیس هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی، ایمنی و محیطی در بروز آن نقش دارند. عواملی که میتوانند علائم پسوریازیس را تحریک یا تشدید کنند عبارتند از:
-
سابقه خانوادگی ابتلا به پسوریازیس
-
استرس مزمن و فشار روانی
-
عفونتهای ویروسی و باکتریایی
-
آسیب یا تحریک پوست مانند خراش، سوختگی یا نیش حشرات
-
مصرف برخی داروها مانند بتابلاکرها و لیتیوم
-
سبک زندگی ناسالم شامل کمتحرکی، تغذیه نامناسب و استعمال دخانیات

داروهای "قاتل پسوریازیس"
در حال حاضر هیچ دارویی وجود ندارد که بتواند پسوریازیس را به طور کامل ریشهکن کند، اما داروهای موضعی، سیستمیک و بیولوژیک میتوانند علائم را کاهش دهند و التهاب پوست را کنترل کنند.
داروهای موضعی
-
کرمها و پمادهای کورتیکواستروئیدی: باعث کاهش التهاب و خارش میشوند و در پلاکهای کوچک مؤثر هستند.
-
ویتامین D موضعی: مانند کالسیپوتریول که رشد سلولهای پوستی را کند میکند.
-
کرمهای حاوی کربن تار: در کاهش خارش و پوستهریزی مؤثرند.
-
مرطوبکنندهها و روغنهای آبرسان: برای حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی و ترکخوردگی.
داروهای سیستمیک
-
متوترکسات: داروی ضد التهاب و تعدیلکننده سیستم ایمنی که در پسوریازیس شدید و مقاوم به درمان موضعی استفاده میشود.
-
سیکلوسپورین: داروی ایمنوساپرسیو که پاسخ ایمنی بدن را کاهش داده و التهاب را کنترل میکند.
-
آکیترتین: داروی خوراکی مرتبط با ویتامین A که به کاهش تکثیر سلولهای پوستی کمک میکند.

داروهای بیولوژیک
این داروها با هدف قرار دادن مسیرهای خاص ایمنی بدن باعث کاهش التهاب میشوند و معمولاً برای بیماران مقاوم به درمانهای دیگر تجویز میشوند. از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
اتانرسپت
-
آدالیموماب
-
اینفلیکسیماب
-
اوستکینوماب سوریازیس چیست
تغذیه و رژیم غذایی در کنترل پسوریازیس
رژیم غذایی مناسب میتواند نقش مهمی در کاهش التهاب و تسکین علائم پسوریازیس داشته باشد. مواد غذایی ضد التهاب و غنی از آنتیاکسیدان، ویتامینها و اسیدهای چرب امگا ۳ توصیه میشوند.
غذاهای مفید شامل:
-
ماهیهای چرب مانند سالمون و ساردین
-
روغن زیتون و مغزهای خام
-
میوهها و سبزیجات تازه و رنگی
-
غلات کامل
-
دانهها و آجیلهای مفید
-
منابع پروبیوتیک مانند ماست طبیعی و کفیر
غذاهای محرک و التهابزا که باید محدود یا حذف شوند:
-
غذاهای فرآوریشده و سرخکردنی
-
قند و شیرینیهای مصنوعی
-
گوشت قرمز پرچرب
-
لبنیات پرچرب در صورت حساسیت
مراقبتهای پوستی و سبک زندگی
برای کنترل پسوریازیس، علاوه بر درمان دارویی و تغذیه، رعایت نکات زیر ضروری است:
-
استفاده روزانه از مرطوبکنندهها و کرمهای آبرسان
-
پرهیز از استحمام با آب داغ و صابونهای قوی
-
پوشیدن لباسهای نخی و نرم برای کاهش تحریک پوست
-
کنترل استرس و اضطراب با روشهایی مانند مدیتیشن و ورزش
-
اجتناب از تماس طولانی با مواد شوینده و مواد شیمیایی
ورزش و فعالیت بدنی
ورزش منظم و متعادل میتواند به کاهش التهاب، کنترل وزن و افزایش سلامت عمومی بدن کمک کند. ورزشهایی مانند پیادهروی، شنا و یوگا برای بیماران پسوریازیس مناسب هستند و به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک میکنند.
مدیریت استرس و سلامت روان
استرس یکی از عوامل تشدید پسوریازیس است. مدیریت استرس با روشهایی مانند تنفس عمیق، یوگا، مدیتیشن و خواب کافی میتواند شدت علائم را کاهش دهد. همچنین حمایت روانی و مشاوره تخصصی برای بیماران مزمن اهمیت ویژهای دارد.
جمعبندی
اگرچه درمان قطعی و ریشهکنکننده پسوریازیس هنوز وجود ندارد، اما ترکیبی از داروهای موضعی، سیستمیک و بیولوژیک، رعایت رژیم غذایی ضد التهاب، مراقبتهای پوستی، ورزش منظم و مدیریت استرس میتواند به عنوان "قاتل پسوریازیس" عمل کرده و علائم بیماری را به طور قابل توجهی کاهش دهد. مراجعه منظم به پزشک متخصص پوست و پایبندی به درمانهای تجویزی از مهمترین عوامل موفقیت در کنترل این بیماری مزمن است و میتواند کیفیت زندگی بیماران را به شکل چشمگیری بهبود بخشد.













دیدگاه کاربران
مطلب بسیار مفید و آموزنده بود، ممنون!
امیدوارم پستهای بیشتری در این زمینه ببینیم.
ارسال دیدگاه